روغن پایه به روغنی گفته می شود که به عنوان یک پایه برای روانکار محسوب می شود. پس از اضافه کردن مواد افزودنی به روغن پایه، روانکار نهایی به دست می آید. روغن ها از لحاظ حجمی مهم ترین جزء تشکیل دهنده روانکارها می باشند و از لحاظ وزنی به طور متوسط بیش از 95% فرمولاسیون یک روانکار را تشکیل می دهند. در برخی (روغنهای کمپرسور و هیدرولیک) 99% روغن پایه و تنها 1% آن را مواد افزودنی تشکیل می دهند. از طرفی، برخی از روانکارها مانند سیالات فلز کاری، گریس یا روغن دنده های صنعتی شامل حدوداً 30% افزودنی هستند.